Op de werf van het MBO Firda in Sneek is op 21 maart de bouw van start gegaan van
schip dat speciaal wordt gebouwd om plastic afval uit het water van de Harlinger havens te
halen. Het schip wordt gebouwd van polyethleen, een kunststof dat zelf uit plastic afval is
vervaardigd. Leerlingen van Firda Scheepsbouwtechniek plaatsten donderdag 21 maart
samen met Ale Ypma en Lammert Brouwer de eerste spanten op de kielbalk. De
Harlingers Ypma en Brouwer zijn als initiatiefnemers bestuursleden van de stichting
SkoonSeun Harlingen en daarmee opdrachtgever voor de bouw van deze zogeheten
trashskimmer.
De boot die de komende maanden door de leerlingen van Firda worden gebouwd wordt
ruim acht meter lang en bijna drie meter breed. De basis vormen twee kunststof drijvers,
verbonden door een platform. Op het platform worden apparaten geplaatst die het afval uit
het water gaan opvangen. Een van de meest innovatieve onderdelen wordt een bubble
screen. Een scherm van luchtbellen dat zwevend plastic afval, zoals folies, naar de
oppervlakte brengt waarna het kan worden opgevangen in de boot. Voorzien van twee
elektromotoren, gevoed door zonnepanelen, wordt de trashskimmer niet alleen duurzaam
gebouwd, maar ook duurzaam voortgestuwd. Voor dit bijzondere ontwerp tekende een
derdejaars student scheepsbouwkunde van de NHL in Leeuwarden. Daarmee zijn twee
onderwijsinstellingen vanaf het begin bij het project van de stichting SkoonSeun
betrokken. De bouw van het schip met behulp van polyethyleen, betekent volgens docent
Hette van der Meer ook een volledig nieuwe richting in het onderwijs van de scheepsbouw.
“Het is voor ons als docenten en voor de leerlingen een heel nieuw product en nieuwe
bouwstijl. Daarin komen we nog veel nieuwe dingen tegen. Ik ben er van overtuigd dat dit
een noviteit is voor het MBO-onderwijs, en waar is deze nieuwe scheepsbouwtechniek
dan beter op z’n plaats dan in Friesland.”
Het project is een initiatief van een aantal Harlingers, tevens schipper op de zonnepont de
Jonge Seun die van april tot en met oktober met gasten en toeristen door de Harlinger
havens vaart. Vrijwel dagelijks worden de schippers geconfronteerd met veel afval,
waaronder veel plastics dat in de haven drijft. Wanneer de plastics in het watermilieu
afbreken, vormen ze een ernstige bedreiging voor het kwetsbare waddengebied, maar ook
voor de mens. Nanoplastics komen onder andere door het consumeren van vis en
schaaldieren, ook in de menselijke voedselconsumptie terecht.
Om een bijdrage te leveren het plastic afval in het watermilieu te verminderen is het
project SkoonSeun Harlingen ontstaan. Doel is niet om het opgeviste afval grootschalig te
gaan recylcen, maar om nieuwe projecten op te zetten die educatie en
gedragsverandering tot doel hebben. Naast de bouw en ook het gebruik van het schip,
werkt de stichting SkoonSeun Harlingen nauw samen met andere instellingen in de regio
die aanhaken op doelstellingen als duurzaamheid en milieubescherming. Samen willen de
instellingen komen tot een educatief bezoekerscentrum in de Friese zeehavenstad.
Bezoekers krijgen daar informatie en inzichten wat de gevolgen zijn van het afvalplastic in
de Waddenzee en het watermilieu om ons heen.
Tijdens de bouw van de boot in Sneek, gaan studenten van diverse studierichtingen op de
NHL in Leeuwarden onderzoek doen naar diverse onderdelen van boot. Doel van deze
onderzoeken is om onder andere de effectiviteit van de inzet van de boot te optimaliseren.
Naar verwachting wordt de trashskimmer voor de zomer van 2025 daadwerkelijk ingezet in
de strijd tegen de afvalplastics in de Harlinger havens.